Thắc mắc: Nhịp tim nhanh là dấu hiệu bệnh gì?

Nhịp tim nhanh, còn gọi là tachycardia, là tình trạng tim đập nhanh hơn bình thường. Nhịp tim nhanh có thể do nhiều nguyên nhân và là dấu hiệu của nhiều bệnh lý khác nhau. Trong bài viết này, Buddilac sẽ cùng bạn tìm hiểu nhịp tim nhanh là dấu hiệu bệnh gì để bạn có kiến thức và chủ động phòng ngừa cũng như điều trị một cách hiệu quả.

Rối loạn nhịp tim

Đầu tiên khi hỏi "Nhịp tim nhanh là dấu hiệu bệnh gì?" phải kể đến sự rối loạn nhịp tim. Tình trạng này xảy ra khi các tín hiệu điện kích thích tim không hoạt động đúng cách, dẫn đến tim đập quá nhanh, quá chậm, hoặc không đều.

Dưới đây là một số rối loạn nhịp tim thường gặp khiến nhịp tim nhanh:

• Nhịp tim nhanh ở buồng (Atrial Fibrillation - AF): AF là một rối loạn nhịp tim phổ biến khiến nhịp đập ở buồng tim trở nên nhanh và không đều. Lúc này, các tín hiệu điện không hoạt động đúng cách, dẫn đến việc các cơ buồng không co bóp đồng bộ và hiệu quả.
• Nhịp tim nhanh ở thất (Ventricular Tachycardia - VT): Trong trường hợp này, các tín hiệu điện bất thường trong thất dẫn đến nhịp tim nhanh, có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe nếu không được điều trị kịp thời.
• Tachycardia siêu hồi phục (Supraventricular Tachycardia - SVT): SVT là một loại rối loạn nhịp tim khiến nhịp đập ở phần trên tim (buồng) nhanh hơn bình thường. SVT có thể do các vấn đề về đường dẫn điện của tim, dẫn đến tín hiệu điện lặp lại nhanh chóng và gây ra nhịp tim nhanh.
• Rung nhĩ (Atrial Flutter): Đây là một dạng rối loạn nhịp tim tương tự như AF, nhưng thường ít nghiêm trọng hơn. Trong trường hợp này, các tín hiệu điện trong buồng tim hoạt động không đúng cách, dẫn đến nhịp tim nhanh và không đều.

Các bệnh lý tim mạch

Tim mạch là hệ thống tuần hoàn máu trong cơ thể, bao gồm tim và mạch máu. Các bệnh lý tim mạch có thể ảnh hưởng đến chức năng tim, khiến tim không cung cấp đủ oxy và dinh dưỡng cho cơ thể.

Một số bệnh lý tim mạch có thể gây ra nhịp tim nhanh như:

• Bệnh mạch vành: Bệnh mạch vành xảy ra khi các mạch máu cung cấp máu cho tim bị hẹp do sự tích tụ của chất béo và canxi. Khi lưu lượng máu cung cấp cho tim giảm, tim phải làm việc nhiều hơn để đáp ứng nhu cầu oxy của cơ thể, dẫn đến nhịp tim nhanh.
• Suy tim: Suy tim có thể do nhiều nguyên nhân, bao gồm bệnh mạch vành, tăng huyết áp, và bệnh lý van tim. Khi tim không hoạt động hiệu quả, nhịp tim có thể tăng để cố gắng cung cấp đủ máu cho cơ thể.
• Bệnh lý van tim: Các bệnh lý về van tim, như hẹp van hoặc rò van, có thể làm giảm hiệu quả của tim trong việc bơm máu. Khi tim phải làm việc nhiều hơn để đáp ứng nhu cầu của cơ thể, nhịp tim có thể tăng.
• Dị dạng tim bẩm sinh: Một số dị dạng tim bẩm sinh như động mạch chủ chưa đóng hoàn toàn, lỗ ở giữa các buồng tim, hoặc các dạng khác, có thể gây ra nhịp tim nhanh.

Rối loạn nội tiết

Nhịp tim nhanh cũng có thể là dấu hiệu của một số rối loạn nội tiết, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến hoocmon. Hệ thống nội tiết của cơ thể sản xuất và điều tiết các hoocmon giúp duy trì sự cân bằng và hoạt động bình thường của cơ thể.

Các rối loạn nội tiết sau đây có thể dẫn đến nhịp tim nhanh:

• Cường giáp (Hyperthyroidism): Cường giáp là tình trạng tăng sản xuất hoocmon tuyến giáp, làm tăng chuyển hóa cơ thể. Một trong những triệu chứng của cường giáp là nhịp tim nhanh, cùng với mệt mỏi, giảm cân, và lo lắng.
• Rối loạn tuyến thượng thận: Một số rối loạn tuyến thượng thận, như Cushing và phaeochromocytoma có thể dẫn đến nhịp tim nhanh. Các tình trạng này gây ra tăng sản xuất hoocmon gây căng thẳng, như cortisol và adrenaline, làm tăng huyết áp và nhịp tim.
• Đái tháo đường: Nhịp tim nhanh cũng có thể là dấu hiệu của đái tháo đường không được kiểm soát tốt. Mức đường huyết cao có thể gây ra các biến đổi trong cơ chế điều hòa nhịp tim, dẫn đến tình trạng nhịp tim nhanh.

Bệnh nhiễm trùng

Khi cơ thể bị nhiễm trùng, hệ thống miễn dịch sẽ phản ứng để chống lại vi khuẩn, virus, nấm hoặc ký sinh trùng gây bệnh. Một trong những cách cơ thể đáp ứng là tăng nhịp tim để đưa nhanh chóng các tế bào miễn dịch và dinh dưỡng đến vùng bị nhiễm trùng.

Một số bệnh nhiễm trùng có thể gây ra nhịp tim nhanh bao gồm:

• Viêm phổi: Viêm phổi là một loại nhiễm trùng phổi do vi khuẩn, virus, nấm hoặc ký sinh trùng gây ra. Nhịp tim nhanh trong trường hợp viêm phổi có thể là phản ứng của cơ thể nhằm đối phó với nhiễm trùng. Các triệu chứng khác của viêm phổi bao gồm sốt, ho, khó thở và đau ngực.
• Sốt rét: Đây là một bệnh nhiễm trùng do ký sinh trùng gây ra, lây nhiễm qua muỗi. Khi sốt rét diễn ra, các cơn sốt và rét thường xuyên làm tăng nhịp tim của người bệnh.
• Sepsis: Sepsis là một tình trạng nghiêm trọng khiến cơ thể phản ứng quá mức đối với một nhiễm trùng. Sepsis có thể dẫn đến suy tạng nhiều cơ quan, bao gồm tim. Nhịp tim nhanh là một trong những triệu chứng đầu tiên của sepsis, cùng với sốt, lạnh run và huyết áp thấp.

Bệnh lo âu, căng thẳng

Nhịp tim nhanh có thể là dấu hiệu của bệnh lo âu và căng thẳng. Cảm giác lo âu và căng thẳng là phản ứng tự nhiên của cơ thể đối với các tình huống gây áp lực hoặc đe dọa. Tuy nhiên, khi các cảm xúc này trở nên quá mức hoặc kéo dài, chúng có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe, bao gồm nhịp tim nhanh.

Dưới đây là một số phân tích về cách lo âu và căng thẳng ảnh hưởng đến nhịp tim:

• Phản ứng "chiến đấu hoặc chạy trốn": Khi cơ thể gặp phải một tình huống đe dọa hoặc gây áp lực, hệ thần kinh tự động kích hoạt phản ứng "chiến đấu hoặc chạy trốn" để giúp chúng ta đối phó với tình huống. Phản ứng này dẫn đến tăng sản xuất hoocmon adrenaline và cortisol, khiến nhịp tim tăng nhanh và cơ bắp căng thẳng.
• Hô hấp nông: Lo âu và căng thẳng cũng có thể gây ra hô hấp nông, khiến cơ thể không nhận đủ oxy. Để đáp ứng nhu cầu oxy của cơ thể, tim sẽ đập nhanh hơn.
• Khoảng cách chức năng thần kinh: Trong một số trường hợp, lo âu và căng thẳng có thể dẫn đến mất cân bằng giữa hai hệ thần kinh chủ yếu là hệ thần kinh giao cảm (kích hoạt cơ thể) và hệ thần kinh phục hồi (giúp cơ thể nghỉ ngơi). Khi hệ thần kinh giao cảm hoạt động quá mức, nhịp tim có thể tăng nhanh.

Thừa cân, béo phì

Nhịp tim nhanh có thể là dấu hiệu của thừa cân và béo phì. Béo phì là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra các bệnh lý tim mạch và có thể ảnh hưởng đến nhịp tim của bạn. Cụ thể là:

• Tải trọng trên tim: Khi bạn thừa cân hoặc béo phì, tim của bạn phải làm việc nặng nhọc hơn để đưa máu đến các mạch máu trong cơ thể. Điều này có thể khiến tim đập nhanh hơn bình thường, đặc biệt khi thực hiện các hoạt động vật lý.
• Huyết áp tăng: Thừa cân và béo phì thường dẫn đến tăng huyết áp, khiến tim phải làm việc nặng nhọc hơn để đẩy máu qua các mạch máu. Điều này có thể dẫn đến nhịp tim nhanh.
• Rối loạn hô hấp: Béo phì có thể gây ra các rối loạn hô hấp như hô hấp ngưng tức thời trong giấc ngủ (apnea ngủ) hoặc khó thở do nén phổi. Các rối loạn hô hấp này có thể khiến tim đập nhanh hơn để cung cấp đủ oxy cho cơ thể.
• Đái tháo đường và rối loạn nội tiết: Tình trạng này thường liên quan đến đái tháo đường và rối loạn nội tiết, như cường giáp, có thể dẫn đến nhịp tim nhanh.

Dehydration

Nhịp tim nhanh có thể là dấu hiệu của tình trạng mất nước (dehydration). Mất nước xảy ra khi cơ thể mất nhiều nước hơn so với lượng nước được bổ sung, do đó ảnh hưởng đến sự cân bằng điện giải và hoạt động của các cơ quan.

• Giảm khối lượng máu lưu thông: Khi cơ thể mất nước, khối lượng máu lưu thông giảm. Để đáp ứng nhu cầu oxy và dinh dưỡng của các mô và cơ quan, tim phải đập nhanh hơn để duy trì lượng máu lưu thông hiệu quả.
• Tăng nồng độ điện giải: Mất nước có thể dẫn đến thay đổi nồng độ điện giải trong máu, như natri và kali, có thể gây ra rối loạn nhịp tim. Nhịp tim nhanh là một trong những triệu chứng của rối loạn nhịp tim do mất nước.
• Tăng hoocmon cortisol và adrenaline: Mất nước có thể kích thích hệ thần kinh giao cảm, dẫn đến tăng sản xuất hoocmon cortisol và adrenaline. Các hoocmon này khiến nhịp tim tăng nhanh hơn.

Nhịp tim nhanh có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý khác nhau. Do đó, để điều trị hiệu quả cho nhịp tim nhanh, bạn cần phải tìm ra nguyên nhân gây ra và tuân theo chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa. Đồng thời, thay đổi lối sống lành mạnh, tập thể dục đều đặn, giảm stress và hạn chế rượu bia, thuốc lá cũng là những cách giúp cải thiện nhịp tim nhanh và bảo vệ sức khỏe tim mạch của bạn.