Điều trị táo bón sau sinh: Những lưu ý cần biết

Sau khi sinh, rất nhiều phụ nữ gặp phải tình trạng táo bón, đặc biệt là trong những tuần đầu tiên. Điều này không chỉ gây ra sự khó chịu mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như quá trình phục hồi của mẹ sau khi bước qua giai đoạn "vượt cạn" đau đớn và nguy hiểm.

Vì vậy, trong bài viết này, các chuyên gia Buddilac sẽ hướng dẫn những phương pháp điều trị táo bón sau sinh nhằm giúp các bà mẹ, đặc biệt là những người lần đầu tiên bước vào thiêng chức này có những thông tin hữu ích nhất để cải thiện cuộc sống.

Tình trạng táo bón sau sinh là gì?

Táo bón sau sinh là tình trạng khi lượng phân của phụ nữ sau khi sinh trở nên đặc và khó đi qua đường tiêu hóa, gây ra khó chịu và đau đớn.

Đây là một vấn đề phổ biến sau khi sinh con, với khoảng 25% đến 40% phụ nữ gặp phải trong 6 tháng sau khi sinh. Nguyên nhân của táo bón sau sinh là do ảnh hưởng của nội tiết tố estrogen trong quá trình mang thai và sau khi sinh cộng với tình trạng mệt mỏi và thiếu hoạt động sau khi sinh cũng góp phần làm cho các cơ quan tiêu hóa trở nên chậm chạp.

Các yếu tố gây nên tình trạng táo bón sau sinh

Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng này, tuy nhiên sẽ có những nguyên nhân chính như:

Thay đổi hormone

• Sau khi sinh, cơ thể của phụ nữ có nhiều thay đổi đáng kể. Hormon estrogen và progesterone bị giảm, trong khi hormone prolactin được sản xuất nhiều hơn để kích thích sữa mẹ. Sự thay đổi này có thể là một nguyên nhân chính gây ra táo bón sau sinh.
• Estrogen và progesterone là hai hormone có tác dụng giảm tổn thương và viêm ở niêm mạc đường tiêu hóa, giúp duy trì sự di chuyển của cơ trơn trên tường ruột. Khi mức độ estrogen và progesterone giảm, sự di chuyển này cũng bị ảnh hưởng, dẫn đến táo bón.
• Ngoài ra, sự thay đổi trong hormone có thể ảnh hưởng đến việc điều chỉnh các chức năng tiêu hóa, gây ra táo bón và các vấn đề khác liên quan đến hệ thống tiêu hóa.

Chuyển động thừa

• Nguyên nhân thứ hai gây táo bón sau sinh là chuyển động thừa. Khi mẹ mang thai sẽ xảy ra tình trạng tăng cân và giãn cơ tự nhiên để phù hợp với sự phát triển của thai nhi. Tuy nhiên, sau khi sinh, cơ tự nhiên của mẹ bị giãn nở trong quá trình mang thai trở lại kích thước ban đầu dẫn đến tình trạng chuyển động thừa.
• Điều này có nghĩa là ruột kém co bóp hơn, làm cho chất thải di chuyển chậm hơn trong ruột và gây ra táo bón. Chuyển động thừa là một vấn đề rất phổ biến sau khi sinh và có thể kéo dài vài tuần hoặc thậm chí vài tháng.

Sử dụng các loại thuốc giảm đau

• Sau khi sinh em bé, nhiều mẹ sử dụng thuốc giảm đau để giảm bớt đau đớn và khó chịu. Tuy nhiên, một số loại thuốc này có thể làm chậm quá trình tiêu hóa và gây ra táo bón sau sinh.
• Cụ thể, các loại thuốc chứa opioid như codeine, tramadol, hay oxycodone có tác dụng làm giảm đau nhưng cũng có thể làm giảm động lực đại tràng và gây ra táo bón.
• Ngoài ra, các loại thuốc chứa chất gây tê như epidural cũng gây nên điều này. Do đó, nếu sử dụng thuốc giảm đau sau khi sinh, mẹ cần hỏi ý kiến bác sĩ và tuân thủ đúng hướng dẫn sử dụng thuốc để tránh tình trạng táo bón mạn tính.

Cấu trúc ruột bị thay đổi

• Cấu trúc ruột thay đổi cũng là một nguyên nhân gây táo bón sau khi sinh. Trong quá trình mang thai, tổng thể khối lượng của cơ thể người mẹ tăng lên và chịu áp lực từ bên trong do thai nhi phát triển, khiến các cơ quanh ruột giãn ra và dẫn đến việc ruột bị nới lỏng.
• Tuy nhiên sau quá trình sinh nở, ruột mẹ phải trở lại vị trí ban đầu và thu hẹp lại kích thước. Quá trình này có thể mất thời gian khiến cơ quanh ruột còn yếu và chức năng tiêu hóa bị ảnh hưởng, dẫn đến tình trạng táo bón.
• Ngoài ra, việc mổ cắt tử cung cũng là một nguyên nhân làm thay đổi cấu trúc ruột và gây ra táo bón sau khi sinh.

Những lưu ý về việc điều trị táo bón sau sinh

Táo bón sau sinh là một vấn đề thường gặp và nếu không được chữa trị kịp thời sẽ gây ra nhiều rắc rối. Dưới đây là các cách điều trị táo bón sau sinh cho mẹ:

Điều chỉnh chế độ ăn uống

• Trong giai đoạn này, mẹ cần tập trung vào việc ăn nhiều thực phẩm chứa chất xơ để tăng cường hoạt động đường ruột. Các loại thực phẩm có chứa chất xơ như rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt và hạt giống cũng là những nguồn dinh dưỡng quan trọng giúp tăng cường sức khỏe đường ruột. Bên cạnh đó, mẹ cần tránh các loại thực phẩm gây táo bón như thực phẩm có đường và các loại thực phẩm giàu chất béo.
• Ngoài việc tăng cường ăn thực phẩm giàu chất xơ, mẹ cũng cần uống đủ lượng nước mỗi ngày để giữ cho cơ thể được cân bằng và tránh khô hạn. Một số loại thức uống như nước chanh, nước cam tươi và nước ép cà rốt cũng giúp tăng cường sức khỏe đường ruột và giảm táo bón.
• Ngoài ra, việc ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày cũng là cách tốt để giúp đường ruột hoạt động tốt hơn. Mẹ nên tập trung ăn những bữa ăn nhỏ và đa dạng trong suốt ngày để đảm bảo cơ thể được cung cấp đủ dinh dưỡng. Nếu cần thiết, mẹ có thể tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để tìm ra chế độ ăn uống phù hợp nhất.

Thường xuyên vận động và tập thể dục

• Tập luyện thể dục là một phương pháp điều trị táo bón sau sinh hiệu quả. Khi tập luyện, cơ thể sẽ tiết ra nhiều hormone và kích thích sự chuyển động của ruột. Các bài tập đơn giản như đi bộ, chạy bộ, tập thở và yoga đều có thể giúp cải thiện tình trạng táo bón sau sinh.
• Tuy nhiên, khi bắt đầu tập luyện, mẹ cần chú ý không nên quá sức và nên bắt đầu từ những bài tập nhẹ nhàng. Đồng thời, nếu có bất kỳ triệu chứng khó chịu hay đau đớn nào trong quá trình tập luyện, mẹ cần ngừng lại và tìm kiếm sự giúp đỡ từ các chuyên gia y tế.

Sử dụng các loại thuốc táo bón

• Mặc dù đây là một phương pháp khá hiệu quả nhưng việc sử dụng thuốc táo bón cần được hỗ trợ bởi bác sĩ hoặc chuyên gia y tế có chuyên môn để đảm bảo an toàn cho sức khỏe của mẹ và bé.
• Có nhiều loại thuốc táo bón khác nhau có thể được sử dụng, bao gồm những loại làm mềm phân như docusate, các loại kích thích ruột như bisacodyl hoặc senna, và các loại thuốc kết hợp như polyethylene glycol.
• Tuy nhiên, cần lưu ý rằng sử dụng thuốc táo bón quá thường xuyên hoặc lâu dài có thể gây tác dụng phụ như đầy bụng, buồn nôn, đau bụng hoặc tiêu chảy. Do đó, việc sử dụng các loại thuốc này cần được theo dõi chặt chẽ từ các bác sĩ.

Điều chỉnh thói quen đi vệ sinh

• Điều chỉnh thói quen đi vệ sinh bao gồm việc hướng dẫn các bà mẹ thay đổi thói quen đi vệ sinh như tần suất và thời gian đi vệ sinh cũng như cách ngồi và thở đúng khi đi. Việc thay đổi thói quen này có thể giúp giảm bớt áp lực lên hậu môn và đại tràng, từ đó giúp cải thiện quá trình tiêu hoá và giảm thiểu táo bón.
• Một số cách để điều chỉnh thói quen đi vệ sinh bao gồm đứng hoặc ngồi thẳng khi đi vệ sinh, đừng dồn ép khi đi vệ sinh, thư giãn cơ bụng và hít thở sâu và đều khi đi vệ sinh. Ngoài ra, mẹ cũng nên chú ý đến thời gian đi vệ sinh, không nên giữ người quá lâu và đi vệ sinh đúng lúc cơ thể cảm thấy cần.
• Nếu các biện pháp trên không giải quyết được tình trạng táo bón, mẹ cần hỏi ý kiến bác sĩ để được tư vấn và chữa trị kịp thời.

Massage bụng

• Massage bụng là một phương pháp điều trị táo bón sau sinh hiệu quả và an toàn. Bằng cách massage nhẹ nhàng lên khu vực bụng dưới, chuyển động này sẽ kích thích các cơ và dây chằng trong bụng, giúp tăng cường sự lưu thông máu và chuyển hóa chất trong cơ thể, từ đó giúp tăng cường chức năng tiêu hóa và kích thích việc đại tiện.
• Ngoài ra, việc này cũng giúp giảm căng thẳng và giảm đau do táo bón gây ra, giúp cơ thể thư giãn và giảm stress sau khi sinh. Tuy nhiên, nên nhớ rằng massage bụng chỉ được thực hiện bởi người đã được đào tạo, đảm bảo an toàn và hiệu quả cho sức khỏe của mẹ và em bé.

Sử dụng trà lá sen

• Trà lá sen được sử dụng như một biện pháp điều trị táo bón sau sinh ở một số nơi trên thế giới bởi vì lá sen có chứa các chất sennosides, làm kích thích các cơ trơn trong đường tiêu hóa, giúp tăng cường sự chuyển hóa và lưu thông đại tràng.
• Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc sử dụng trà lá sen để điều trị triệu chứng này cho mẹ cần được hướng dẫn bởi bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để đảm bảo đúng liều lượng và không gây ra tác dụng phụ không mong muốn.
• Ngoài ra, trà lá sen cũng không nên được sử dụng thường xuyên để điều trị táo bón vì nó có thể gây ra hiện tượng lạch cảm và dẫn đến sự giảm hấp thu các chất dinh dưỡng trong thực phẩm.

Từ những thông tin mà chúng tôi cung cấp trên đây, mẹ đã hiểu hơn về vấn đề táo bón sau sinh cũng như có những phương pháp điều trị hợp lý rồi đúng không ạ? Nếu còn bất kỳ điều gì thắc mắc, bạn có thể đặt câu hỏi cho chúng tôi tại website để được tư vấn và hỗ trợ tốt nhất!