Tìm hiểu biến chứng thần kinh của bệnh tiểu đường và cách phòng ngừa

Bệnh tiểu đường là một căn bệnh đáng lo ngại vì có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm đến tính mạng của người bệnh. Trong đó, biến chứng thần kinh là một trong những biến chứng phổ biến nhất và có thể ảnh hưởng đến nhiều bộ phận của cơ thể. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết hơn về biến chứng thần kinh của bệnh tiểu đường và những cách phòng ngừa hữu hiệu qua những thông tin trong bài viết dưới đây nhé!

Các biến chứng thần kinh của bệnh tiểu đường

Bệnh tiểu đường là một căn bệnh nghiêm trọng và có thể gây ra nhiều biến chứng, trong đó có biến chứng thần kinh. Biến chứng thần kinh do tiểu đường là một loại tổn thương thần kinh, gây ra sự suy yếu và tổn thương dần dần cho các dây thần kinh trong cơ thể. Các loại biến chứng thần kinh do tiểu đường bao gồm:

Bệnh thần kinh ngoại biên: Đây là loại biến chứng thần kinh phổ biến nhất và ảnh hưởng đến bàn chân và chân trước khi ảnh hưởng đến cánh tay hoặc bàn tay. Các triệu chứng của bệnh thần kinh ngoại biên có thể bao gồm tê, cảm giác kiến bò hoặc bỏng rát, tăng lên khi chạm vào, mất cảm giác nóng và lạnh, đau nhức hoặc bị chuột rút. Bệnh này có thể gây yếu cơ và mất phản xạ, thường dẫn đến những thay đổi về khả năng di chuyển, dáng đi và sự thăng bằng của một người.

Bệnh thần kinh tự trị: Đây là loại tổn thương thần kinh liên quan đến tổn thương của các dây thần kinh điều tiết tiêu hóa, bàng quang, các chức năng đường ruột, tim và chức năng tình dục. Các triệu chứng của bệnh thần kinh tự trị có thể bao gồm vấn đề về tiêu hóa thức ăn, hô hấp, tiểu khó hoặc tiểu không kiểm soát hoặc các vấn đề tình dục, chẳng hạn như bất lực ở nam giới. Ngay cả các tuyến mồ hôi và mắt cũng có thể bị suy yếu.

Bệnh rễ thần kinh: Loại tổn thương thần kinh này thường ảnh hưởng đến hông, đùi, mông hoặc chân và thường bắt đầu ở một bên cơ thể. Bệnh có thể làm yếu chân và người bệnh nặng có thể bị mất trương lực cơ, đủ để không còn khả năng ngồi xuống và đứng dậy mà không cần trợ giúp. Tổn thương thần kinh loại này thường gây đau đớn.

Bệnh thần kinh khu trú: Đây là loại tổn thương thần kinh ảnh hưởng đến một nhóm cụ thể các dây thần kinh trong cơ thể, thay vì là toàn bộ hệ thần kinh. Bệnh thường xuất hiện đột ngột và đau đớn, nhưng thường biến mất trong vài tuần hoặc vài tháng mà không để lại tổn thương lâu dài.

Các triệu chứng của bệnh thần kinh khu trú khác nhau tùy thuộc vào vị trí của tổn thương thần kinh. Những triệu chứng phổ biến bao gồm không thể tập trung, hoa mắt, đau sau mắt, liệt một bên mặt (liệt Bell), hội chứng ống cổ tay và đau theo vùng. Đối với những người bị tổn thương thần kinh khu trú ở các dây thần kinh điều tiết cơ bắp, những triệu chứng khác bao gồm sự yếu đi đột ngột của một nhóm cơ, gây khó khăn trong việc di chuyển và gây ra sự mất cân bằng.

Nguyên nhân gây ra biến chứng thần kinh của bệnh tiểu đường

Tình trạng đường huyết không ổn định

Một trong những nguyên nhân chính  khiến người bệnh tiểu đường gặp biến chứng thần kinh là tình trạng đường huyết không ổn định. Nếu đường huyết của bệnh nhân không được kiểm soát tốt, nó có thể dẫn đến tình trạng lão hóa sớm của các tế bào thần kinh và tổn thương các mạch máu. Khi đường huyết cao, các tế bào thần kinh sẽ bị tổn thương hoặc chết dần dần, dẫn đến các triệu chứng như đau, tê và cảm giác châm chọc.

Sự tích tụ của đường trong các tế bào thần kinh

Đường trong máu sẽ tích tụ trong các tế bào thần kinh và tạo thành các phức hợp đường protein không thể phân hủy được. Những phức hợp này khiến cho các tế bào thần kinh bị tổn thương, làm giảm khả năng dẫn truyền tín hiệu cảm giác đau, kích thích. Các tế bào này cũng không thể sản xuất đủ năng lượng cho các quá trình sinh hoạt của chúng, gây ra suy giảm chức năng của các tế bào thần kinh.

Tác động của chất béo

Sự tích tụ chất béo trong cơ thể cũng có thể gây tổn thương đến các mạch máu, tế bào thần kinh và các tế bào khác trong cơ thể, làm giảm chức năng của các tế bào và gây ra các triệu chứng thần kinh.

Tác động của các gốc tự do

Các gốc tự do được tạo ra trong quá trình oxy hóa cũng có thể gây tổn thương cho các tế bào thần kinh, gây ra các triệu chứng như đau, tê, và cảm giác châm chọc.

Các yếu tố khác

Ngoài những nguyên nhân chính như trên, còn nhiều yếu tố khác cũng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của biến chứng thần kinh do bệnh tiểu đường, bao gồm:

• Thói quen sống: Một số thói quen sống không lành mạnh, chẳng hạn như hút thuốc, uống rượu và không vận động đều có thể gây hại cho sức khỏe và làm tăng nguy cơ phát triển biến chứng thần kinh.
• Stress: Căng thẳng và stress có thể gây ra tình trạng tăng đường huyết và góp phần làm tăng nguy cơ phát triển biến chứng thần kinh.
• Tình trạng khác: Các bệnh lý khác như cao huyết áp, xơ vữa động mạch, béo phì, hội chứng mất ngủ, tăng cholesterol trong máu, và bệnh thận có thể làm tăng nguy cơ phát triển biến chứng thần kinh.
• Tác dụng phụ của thuốc: Một số thuốc, chẳng hạn như thuốc kháng sinh, thuốc chống co giật và thuốc giảm đau có thể gây tổn thương thần kinh.
• Di truyền: Một số người có di truyền dễ bị tổn thương thần kinh hơn, và do đó có nguy cơ cao hơn phát triển biến chứng thần kinh do bệnh tiểu đường.

Cách phòng ngừa biến chứng thần kinh của bệnh tiểu đường

Kiểm soát đường huyết

Một trong những cách hiệu quả nhất để phòng ngừa biến chứng thần kinh của bệnh tiểu đường là kiểm soát đường huyết. Điều này bao gồm đo đường huyết thường xuyên và duy trì mức đường huyết trong phạm vi an toàn. Người bệnh cần tuân thủ theo chỉ dẫn của bác sĩ và sử dụng thuốc đúng cách để giữ mức đường huyết ổn định.

Tập thể dục thường xuyên

Tập thể dục thường xuyên là một trong những cách hiệu quả để giảm nguy cơ bệnh thần kinh và cải thiện sức khỏe chung của người bệnh tiểu đường. Việc tập thể dục đều đặn giúp tăng cường tuần hoàn máu và lưu thông, giảm mức đường huyết và giảm áp lực lên hệ thần kinh.

Chăm sóc đôi chân thường xuyên

Chăm sóc đôi chân là một phần quan trọng trong việc phòng ngừa biến chứng về thần kinh của bệnh tiểu đường. Người bệnh cần giữ cho đôi chân luôn sạch sẽ, khô ráo và không bị tổn thương. Nên kiểm tra chân thường xuyên để phát hiện sớm các dấu hiệu của tổn thương thần kinh và bắt đầu điều trị ngay lập tức.

Ăn uống và đời sống lối sống lành mạnh

Đây là một phần quan trọng của việc phòng ngừa biến chứng của bệnh tiểu đường. Người bệnh cần có chế độ ăn uống lành mạnh, giàu chất xơ và vitamin, ít đường và chất béo, và tránh thức ăn nhanh và đồ uống có ga.

Khám sức khỏe định kỳ

Khám sức khỏe định kỳ là một phần quan trọng trong việc phòng ngừa biến chứng của bệnh tiểu đường nói chung. Người bệnh cần đi khám sức khỏe định kỳ và theo dõi sức khỏe của mình, đặc biệt là các dấu hiệu của biến chứng thần kinh.

Các biện pháp điều trị biến chứng thần kinh của bệnh tiểu đường

Điều trị biến chứng về hệ thần kinh của bệnh tiểu đường tập trung vào giảm thiểu các triệu chứng và ngăn chặn sự tiến triển của bệnh. Có nhiều biện pháp điều trị khác nhau được sử dụng, bao gồm:

Sử dụng thuốc giảm đau và chống trầm cảm

Đối với những người bị đau do bệnh thần kinh, sử dụng các loại thuốc giảm đau như gabapentin, pregabalin, duloxetine hoặc tricyclic antidepressants có thể giúp giảm đau và cải thiện chất lượng cuộc sống. Nếu triệu chứng trầm cảm được xác định, sử dụng thuốc chống trầm cảm có thể giúp cải thiện tâm trạng và giảm các triệu chứng liên quan.

Sử dụng thuốc giảm đường huyết

Việc giữ đường huyết trong mức bình thường có thể giúp ngăn ngừa hoặc giảm thiểu tổn thương thần kinh. Điều này có thể đạt được thông qua sử dụng thuốc giảm đường huyết hoặc thay đổi chế độ ăn uống. Các loại thuốc bao gồm metformin, insulin, thiazolidinediones và sulfonylureas.

Điều trị tập trung trên các triệu chứng

Điều trị tập trung trên các triệu chứng cụ thể của từng loại tổn thương thần kinh có thể giúp giảm đau và cải thiện chất lượng cuộc sống. Ví dụ, điều trị bệnh thần kinh ngoại biên có thể bao gồm chăm sóc tốt cho chân, sử dụng thuốc giảm đau và điều trị nhiễm trùng nếu có. Đối với bệnh thần kinh tự trị, các biện pháp chăm sóc đơn giản như sử dụng phương pháp tập luyện thể dục và giảm stress có thể giúp giảm triệu chứng.

Ngoài ra, các biện pháp điều trị khác như: vật lý trị liệu, tác động thần kinh, …

Trên đây là những thông tin về biến chứng thần kinh của bệnh tiểu đường mà chúng tôi muốn gửi đến bạn. Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về bệnh tiểu đường từ đó hỗ trợ tốt cho quá trình phòng ngừa và điều trị bệnh.